Waarom is etiketten lezen belangrijk? Als je net als ik besluit dat je gezonder en bewuster wilt gaan eten, raak je al snel de weg kwijt. Want wat is gezond? En hoe weet je wat je binnen krijgt? In de supermarkt sta je te turen naar verpakkingen, met daarop allerlei gezondheidsclaims en bewuste keuze-logo’s. Het begint te duizelen, hoe kun je in dit oerwoud nu weten wat je moet kiezen? Geen nood, ik geef je vandaag een mini cursus etiketten lezen voeding.
Het meest eenvoudig zou zijn om de supermarkt uit te lopen en vanaf nu alleen nog maar de zelfgeteelde groenten uit de achtertuin te eten. Omdat dit voor velen niet heel realistisch is en we er met onze drukke levens vaak niet aan ontkomen om ook bewerkte producten uit de (eko)supermarkt te eten, is het fijn als je de etiketten van deze producten kunt lezen.
Basisprincipes van etiketten lezen
Niet meer dan 5 ingrediënten
Etiketten worden steeds uitgebreider. Uiteraard zijn er regels waaraan een etiket moet voldoen (Warenwetbesluit Etikettering van levensmiddelen), maar deze zijn voor de meeste consumenten niet bekend. Fabrikanten zijn daarbij ook nog eens creatief met deze regels (vast alles binnen de grenzen van wat mogelijk is), waardoor etiketten over het algemeen niet uitblinken in duidelijkheid. Als ik een verpakking lees, wil ik weten wat er in het product zit!
Daarom als eerste 3 regels die ik altijd gebruik bij het etiketten lezen:
- Niet meer dan 5 ingrediënten in het product.
- Ik moet begrijpen wat het ingrediënt is, alle losse ingrediënten in een product wil ik herkennen.
- Ik ben allergisch voor health claims op een verpakking…. Verantwoord genieten! Extra vezels! Met proteïne voor gezonde spieren! Als ik dat soort teksten lees dan krijg ik jeuk…
Waar let je op bij etiketten lezen?
De volgorde van ingrediënten
Een producent is verplicht om alle ingrediënten in afnemende volgorde te vermelden. Wanneer je een etiket leest met suiker als eerste ingrediënt, dan weet je zeker dat een groot deel van dit voedingsmiddel uit suiker bestaat. Hoe verder naar achteren op de ingrediëntenlijst, hoe minder er van een ingrediënt gebruikt is.
Schuilnamen en E-nummers
Fabrikanten van bewerkte producten zijn zich ervan bewust dat mensen steeds gezonder willen eten en dat zij steeds vaker producten met toevoegingen zoals geur-, kleur-, en smaakstoffen willen laten staan. Echter, ze zijn wel verplicht om deze toevoegingen op het etiket te vermelden. Dus wat gebeurt er; er worden schuilnamen (of juist de echte namen) van de toevoegingen op het etiket gezet, waardoor de consument in totale verwarring raakt.
Gouden regel hierbij; als je niet kunt beredeneren wat het toegevoegde zou kunnen zijn, dan laat je dit product liggen. Ik schat mezelf in als best intelligent, maar ik weet niet wat gehydrogeneerd of gehydrolyseerd betekent, en dus wil ik een product waar dit op het etiket staat niet eten.
Ook de regel van Michael Pollan is wat dit betreft een goede; staat er een ingrediënt op wat een kind uit groep 3 niet kan uitspreken, dan moet je je afvragen of jij dat wil eten.
Wil je tijdens het boodschappen doen weten wat de toevoegingen betekenen, dan is het boekje “Wat zit er in uw eten?” interessant. Hierin worden alle E-nummers beschreven. Ik schreef eerder al een review over dat boekje en het handige is dat je het zo in je tas kunt stoppen. Ook kun je trouwens de gratis suikerkaart downloaden, die steek je zo in je tas, superhandig!
Hoeveelheid suikers
Geraffineerde suikers zijn niet goed voor ons lijf. Wil je hier meer over weten; dan zou ik dit blog over suikervrij eten eens lezen. Aan de meeste producten worden door fabrikanten geraffineerde suiker toegevoegd, zodat het bij het grote publiek in de smaak valt. Deze extra suikers heb je niet nodig, gedurende de dag (met een gezond eetpatroon) krijg je voldoende suikers binnen. Let dus op suikers!
In de ingrediëntenlijst staat vermeld of er suiker toegevoegd is aan het product. Omdat de consument steeds vaker suiker als ‘boosdoener’ herkent, heeft suiker inmiddels heel wat schuilnamen gekregen. Let je op suiker, let dan ook op deze schuilnamen:
- glucose (= dextrose = druivensuiker)
- fructose (= vruchtensuiker)
- galactose
- saccharose (riet- of bietsuiker)
- lactose (= melksuiker) zit in alle zuivelproducten
- maltose (= moutsuiker)
- maltodextrine
Tegenwoordig worden er ook veel kunstmatige zoetstoffen gebruikt in producten om suiker te vervangen. Deze kunstmatige zoetstoffen hebben een E-nummer, meestal in de E900-reeks.
De voedingswaarde van een product
Op de etiketten staat gelukkig steeds vaker de voedingswaarde van een product (echt verplicht is dit pas vanaf december 2016!) De voedingswaarde is opgebouwd uit: energie / calorieën, koolhydraten, vetten, eiwitten, vezels en zout en wordt aangegeven per 100 gram of 100 milliliter.
Meestal zetten fabrikanten ook op de verpakking uit hoeveel suiker de koolhydraten bestaan. (Koolhydraten, waarvan suiker) Hier kun je goed aflezen hoeveel (toegevoegde) suiker een product bevat. Nu zou je kunnen denken dat als het ‘waarvan suikers’ laag is, dit product weinig suiker bevat. Maar koolhydraten zelf bestaan ook uit suikers (zetmeel), dus laat je door dit lage getal niet te enthousiast maken.
Ik vind deze 3 regels en 3 aandachtspunten heel handig en sta dus nu regelmatig in de supermarkt naar een verpakking te turen. Maar nu weet ik wat ik lees, en wat ik dus eet. En dat was eerst niet zo!
Ga je aan de slag met mijn tips voor etiketten lezen? Dan vind ik het leuk als je dit deelt op social media! Gebruik dan de #mindyourfeednl of tag mij (@MindYourFeedNL) in jouw bericht!
Wil je mijn recepten in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.
Volg Mind Your Feed op Facebook | Twitter |Bloglovin | Instagram | Pinterest
Dit artikel kan affiliate-links bevatten. Lees meer hierover in mijn disclaimer.
2 reacties
Goed artikel! Ik heb zelf al jaren een eetstoornis en mensen verwachten dat ik op etiketten kijk om calorieën te tellen. Ik heb echter nog nooit van mijn leven een calorie geteld, maar heb daarentegen wel een obsessie voor gezond eten (dit probeer ik wel te beperken hoor, obsessies zijn nooit goed). Ik doe dus ook wat jij doet: té veel ingrediënten of onbegrijpelijke namen en het gaat niet in mijn winkelmandje. Daarbij vermijd ik stoffen als aspartaam of andere kunstmatige stoffen zo veel mogelijk. Ik eet nog liever iets met veel suiker (dat kan ik er immers weer vanaf sporten) dan een kunstmatige zoetstof zoals aspartaam, gezien je lichaam dat niet herkent en dus niet af kan breken (de andere gezondheidsrisico’s van aspartaam even daargelaten). Zo heb ik bijvoorbeeld mijn Light Becel vervangen door pure roomboter – zo krijg ik tenminste echt voedsel binnen en niet een mix van gemodificeerde en kunstmatige zooi waarmee ik op wat calorietjes bespaar. Sowieso gebruik ik nauwelijks pakjes. Ik maak zelf dressing, vinaigrette, sauzen, deeg, schil mijn eigen aardappeltjes, kruid ze zelf, etc etc. Lekker eten is niet moeilijk, kost niet veel tijd en je hebt er echt geen pakjes voor nodig. Tenminste, zo denk ik erover.
Heel interessant!! Ik ga ook voor puur!